ZJAZD W DÓŁ

Dojrzałem, moim zdaniem, by urwać się z domowej choinki. Plakat „Kopalnia twoją szansą” pokazał mi drogę. Dołączył do mnie Gienek z „piątki”. Na pożegnaniu w Wąbrzeźnie, które było ostatnim spotkaniem całej piątki, Zuzia w tańcu płakała.

Bytom przybyłych  nocnym pośpiesznym, witał nas, mgliście. Gruba sznyta ze smalcem o świcie w hotelu. Szyb zachodni o 5.30 spuszcza nas w dół jak wielką przynętę. Owiany ciepłym oddechem tuneli wiję się jak dżdżownica. Wózki wywożą czerń na słońce, którego dla nas nie starcza. Po szychcie w łaźni jeden czarnuch śmieje się z drugiego. Pod prysznicem tłum hanysów i goroli.

- Jesteś  mój synek – mówi Gabi po drugim winie Karlik. W sobotę śwarna dzioucha „kajś ciepnoł ta myca” zaprasza do familoków.

Babka, taka jak trzy inne babki, podaje na obiad rolada, klozy i modro kapusto. Mocka i makówki na święta. Tylko co bych nie był Rus, reszta nieważna.

- Jo wom synek pszaja, to powiem prawda. Joch była bordzo, bordzo bogato. Mój chłop mioł fabryka zody, dużo kamienico, szofera, służba i maszyna mercedes. Przyszoł Rus i szyśko nom zabroł. Poszed sobie Rus, to przyśli te gorole zza Buga i one wzieli nasza fabryko i kamienico. Tak jo została z chłopem w ta izba. A coły majontek to ta walizo. Tu som grube miliony, które tero moge se zimom broć po trochu na rozpałke. Gdybych jo to miało, co je moje, to bych ty, synek, mog olać ta ichnia karta górnika.

Patrzyłem na walizkę pełną banknotów i milczałem jak winowajca.

Gdy wiozłem kulaki na przodek toch mioł wypadek.

Potem ojciec swego jedynego zabrał jak łup spod Stalingradu. Chaja była z tego na siedem fajerek.

W pociągu staliśmy całą noc milcząc, kołysani na korytarzu. Rano ojciec rzucił mnie w domu rodzinie jak wstydliwe trofeum i bez słowa, nie zjadłszy  śniadania, poszedł w pole. Odwijanie i powtórne bandażowanie mojej krwawiącej ręki zostawił matce.