Żebrolajki, czyli o potrzebie uznania

Stosunkowo niedawno zaistniałam na  facebooku, broniąc się do tej pory rękami i nogami przed posiadaniem konta społecznościowego.  Moja decyzja była bardziej efektem potrzeby chwili, aniżeli uznaniem dla tej formy kontaktowania się ze światem. W towarzystwie często słyszałam głosy  „nie masz fejsa, nie istniejesz”, na co odpowiadałam ze śmiechem „Owszem, mój byt nie jest potwierdzony w alternatywnej rzeczywistości”…No i w końcu stało się!

Początkowo niezdarnie, ku przerażeniu moich dzieci, zaczęłam zgłębiać tajemnice facebookowej gry. Z czasem przekonałam się, do czego służą moim znajomym  ich profile, dzieląc posiadaczy kont na politycznych, prorodzinnych,  refleksyjnych, detalistów (ci informują świat o tym, co na obiad, jaki film wieczorem itd.). Wkrótce miałam dokonać odkrycia, że wszystkich łączy duża potrzeba uznania.

Amerykański psycholog Abraham Maslow stworzył  teorię piramidy potrzeb, w której najniżej umiejscowił te podstawowe, warunkujące nasze życie tu i teraz (pożywienie, sen, seks itd.). Dopiero po ich zaspokojeniu kontynuujemy „wspinaczkę”, zaspokajając potrzeby bezpieczeństwa, afiliacji, w końcu szacunku i uznania, i na samym szczycie samorealizacji. Ważne jest, że aby odczuwać potrzeby wyższego rzędu, niezbędne jest zaspokojenie tych podstawowych. Innymi słowy Kowalski, który ledwo wiąże koniec z końcem, nie dojada, nie dosypia, bo jeszcze stróżuje po godzinach, nie będzie myślał o uznaniu w oczach innych czy potrzebie przyjaźni, bo wszystkie jego działania będą  sprowadzały się do zabezpieczenia bytu rodzinie.

A teraz, co ma z tym współnego facebook? Sporo…Po pierwsze, faktycznie najwięcej udzielają się osoby z dobrym statusem życiowym, ekonomicznym. Chętnie zamieszczają zdjęcia z licznych podróży, zwiedzania ciekawych miejsc, cudnych skądinąd nowo narodzonych dzieci...Nie gardzą  fotorelacjami  osoby  prowadzące jakąś działaność artystyczną czy naukową:  fotografowie, miłośnicy słowa, pracownicy uczelni  itd., umieszczając swoje „produkty”.  Są  też i tacy, którzy nie mając światu nic szczególnego do powiedzenia, dzielą się cudzym słowem, cytując mądrości różnej maści.

Działania ich wszystkich obliczone są w większości na otrzymanie kciuka, bo to świadczy o akceptacji, uznaniu, poprawia samoocenę i w ogóle robi się człowiekowi jakoś tak cieplej na sercu. Wiem, co mówię, bom sama się dała wciągnąć w tę głupotę…ale szczęśliwie doznałam oświecenia i zaprzestałam procederu. Żałosne jest to, że w tej grze na lajki obowiązują niepisane reguły: „Dasz kciuka, to ci oddam”, „Nie lajkujesz, spadaj, nie istniejesz dla mnie”. Są też i tacy, co to nawet jak im się podoba,  wyznają zasadę oszczędnego lajkowania, co drugi, trzeci post, coby się autor nie rozpanoszył…

Czy od uznania można się uzależnić? Niestety tak. Co więcej, profilaktyka w tym zakresie zawodzi, bo jak dziś, kiedy wszyscy wokół mówią o autoreklamie, potrzebie pokazania siebie, rekomendacji, siedzieć cichutko jak mysz pod miotłą i się nie ujawniać?

P. S.  W ramach terapii zaordynowałam sobie publixo.com miast facebooka. Interweniowała już w tej sprawie znajoma, pytając „Co z tobą? Żyjesz?”. Kiedy odpisałam, że owszem, tylko zmieniłam profil społecznościowy, skwitowała z przekąsem „Jasne, facebook jest dla cieniasów”.