Chaim Rumkowskij (patrz tytuł) to łódzki bogaty, przedwojenny spolszczony /rosyjski/, aktywny społecznie Żyd. W czasie okupacji nowe władze mianowały go reprezentantem interesów wszystkich /w łódzkim getcie stłoczonych/ Żydów, i odtąd w ten sposób hitlerowcy krwawo zarządzali tą społecznością "jego rękoma".

Łódzkie getto jako jedyne takie w Europie przetrwało najdłużej - od lutego 1940 r. do końca sierpnia 1944 r. Co było bez precedensu, na jego terenie działała kobieca formacja mundurowa, której zadaniem była opieka nad wałęsającymi się dziećmi oraz nadzór nad ruchem tramwajowym w obrębie tej części Łodzi /Radegast/. Istniały też własne pieniądze, działały dom kultury, służba zdrowia, opieka socjalna, szkoła oraz własna poczta. Szacunki podają, że z 200-tysięcznego getta /dzięki Chaimowi Rumkowskiemu/ ocalało 10 tysięcy Żydów. Pozostali i sam zginęli w Che

Kulmhof /w Chełmnie nad Nerem/, w Auschwitz oraz w Birkenau /w Brzezince, gdzie był obóz zagłady dla kobiet/.

Wiersz nawiązuje do słynnych słów Rumkowskiego z jego przemówienia z dn. 4 września 1942 r. skierowanego do współwięźniów, kiedy łódzkie gestapo wydało rozkaz wydania wszystkich dzieci do lat 10, starców w wieku powyżej 65 r.ż. oraz wszystkich chorych

Napisałam

Cała reszta i sam Rumkowski zginęli

Łatwo jest dzisiaj ferować wyroki i oceniać ludzkie postawy z perspektywy człowieka, który nigdy osobiście NIE ZAZNAŁ żadnych okropieństw okupacyjnego życia w Polsce /gdzie obostrzenia były dużo bardziej restrykcyjne niż na Zachodzie Europy/.


"Nie sądźcie, abyście nie byli sądzeni"

/"Biblia" Mt. 7,1/

Swego czasu czytałem że właśnie na nic sie zdały wysiłki Chaima - bo przetrwało coś około tysiąca . O ile dobrze pamiętam.
Wiersz jest jednak o przerażających wyborach i postawie żydów .

Jaki masz wybór, kiedy w nieludzkich warunkach żyjesz stłoczony jak śledzie, jesteś pod ścianą i na muszce, na twojej piersi jaśnieje gwiazda Dawida - i znikąd pomocy??

Oskarżycielski ton wobec ofiar hitlerowskiego totalitaryzmu jest nie do przyjęcia. Przejdźmy własnymi nogami przez tamtą Golgotę i dopiero potem coś o tym napiszmy

W tym wierszu jest oskarżycielski ton ?

W tym wierszu akurat nie oskarżam .
Ale zdanie mam na ten temat i nic go nie zmieni.
No chyba żebym przestał być Polakiem .

Rozpatruję każdą twórczość literacką w jej ciągu od tekstów wcześniej napisanych, przez te kolejne, aż po te, które Autor opublikował ostatnio - i widzę ją w tzw. procesie jej rozwoju.

U Pana ton oskarżycielski jest stanem constans. Jak rzadkie komety trafiają się, naturalnie, rzeczy lżejsze i przyjemniejsze (vide nagłówek cyklu), ale generalnie non-stop stoi Pan przy jakiejś trybunie N A D Czytelnikiem - i grzmi.

Każda /w tym socrealistyczna/ literatura dydaktyczna, otwarcie pouczająca, traktująca swych Odbiorców jak nierozumne stado dobra (??) była w czasach, kiedy nigdzie niekształcony lud był tak ciemny jak ta tabaka w rogu.

Dzisiaj, kiedy wszyscy mają dostęp do wszelkich źródeł informacji, zwyczajnie trąca anachronizmem

Może oddajmy głos innym Czytelnikom. Ja już wyraziłam swoje zdanie