``Chcesz powiedzieć, że niby ja go żem nie znał?!

Obaj byliśmy z tych samych stron,

Z tej samej gminy,

Tylko że nas później przeniesiono...`` *)

- A to skoroś go znał,

To musiałeś też znać jego brata Mitrija,

Pomyśl nad tym, przyjacielu.

Wieśniak przez chwilę dumał w milczeniu,

Po czym odrzekł:

*Ano, racja, to z tego rozpędu żem o tym zapomniał powiedzieć!

Był taki przypadek, że i Jermiłowi los nie poszczęścił:

Któregoś roku na jego młodszego brata wypadła nieszczęsna kolej

Iść w rekruty**), a on go wtedy wyreklamował.

Ludzie nabrali wody w usta, nikt nic nie gada;

Wiadomo - sam kniaź nie nakazałby

Łeb zgolić bratu burmistrza.

Jedna tylko Nieniła Wasiliewna

Po swoim synku***) łzy u bram cerkwi gorzkie leje

I krzyczy: - To nie nasza kolejność była!

Każdy wie, jak to jest: pokrzyczałaby, popłakała

I pojechałaby z powrotem do domu.

Niestety, sam Jermił, zamknąwszy rekrutację,

Zaczął przeżywać, chodził jak struty,

Nie je, nie pije: i tym się skończyło,

Że w szopie ze sznurem zastał go jego stary ojciec!

Padł Jermił przed nim na kolana i jak to dziecię płacze:

*Odkąd synka Wasiliewny żem posłał

Zamiast naszego Mitrija,

Obrzydł mi cały ten świat!*

Stary z bratem zaczęli go ratować, do rozumu przemawiać, wyjaśniać a to, a tamto,

A ten wciąż w koło Macieju jak zaczarowany: *Ja żem przecie przestępca!

Ostatni bydlak! Zwiążcie mnie i prowadźcie na sąd!*

Żeby nie było z nim, co nie daj Bóg, gorzej, ojciec związał mu ręce za plecami

I w izbie postawił przy nim młodszego brata,

Żeby go pilnował.

1865

.....................................................................

*) tylko że nas później przeniesiono - w tamtych czasach pan mógł swoich poddanych /te dusze/ dowolnie przesiedlać wedle swego widzimisię dokądkolwiek, nawet na Kamczatkę; w ten sposób często rozdzielano całe rodziny;

**) nieszczęsna kolej iść w rekruty - służba wojskowa w carskiej Rosji trwała 25 lat;

***) jedna tylko Nieniła Wasiliewna po swoim synku łzy gorzkie leje - zamiast brata Mitrija Jermiło wysłał do armii carskiej kogoś innego. Kogo? - już to wiemy.