Rozdział I

Był piękny maj, gdy zacząłem pracę, jako czternastoletni chłopak u Państwa Goldman. Pan Goldman miał małą fabryczkę w Łodzi, manufakturę, gdzie wyrabiano przeróżnego rodzaju materiały. Ja zaś zajmowałem się ogrodem państwa Goldman i cieszyłem się bardzo z tej pracy, bowiem w domu naszym była bieda, gdyż ojciec odszedł od nas, a matka podupadała na zdrowiu. Już na drugi dzień w ogrodzie spotkałem Ritę, córkę państwa Goldman i to ona podeszła do mnie – pytając. - Ojciec cię zatrudnił u nas? - Tak – odpowiedziałem. - To jestem bardzo rada, bo podobasz mi się – powiedziała z lekkim wstydem, który dostrzegłem na jej twarzy. - I ty mi się podobasz - odpowiedziałem natychmiast i mam nadzieję, że zostaniemy przyjaciółmi. - I ja mam taką nadzieję – powiedziała i pobiegła do pałacyku, który stał w końcu ogrodu. Ładna dziewczyna – pomyślałem sobie, lecz nawet w myślach nie wierzyłam w to, że ja biedny chłopak mogę często rozmawiać z Ritą. W domu państwa Goldman pracowało więcej osób ze służby, którzy polubili mnie i często w kuchni dostawałem smakowite jedzenie, które ukradkiem pakowałem, by zanieść chorej matce. Martwiłem się o nią, a ona często mi mówiła. - Synku, jak ci tam jest, czy nie za ciężka to praca dla ciebie? - Nie mamo - odpowiadałem, lubię ten dom i atmosferę w nim, lecz ni słowem nie wspominałem o Ricie. I tak mijały lata, lata jakże urocze dla mnie, gdyż zaprzyjaźniłem się z Ritą. A później przyszedł ten nieszczęsny wrzesień i miasto Łódź zamieniło się w Litzmannstadt. Straciłem pracę, bo Państwo Goldmanowie pośpiesznie opuścili dom, zabierając ze sobą Ritę. - Może się jeszcze spotkamy Wiktorze – rzekła do mnie na pożegnanie. - Mam taką nadzieję, choć wiedziałem, że będzie to trudne, ale tak powiedziałem, bo cóż innego mogłem powiedzieć. Później widywałem żołnierzy niemieckich na ulicach miasta i znów bieda zawitała do naszego domu. Pewnego razu, późnym wieczorem, ktoś zastukał do naszych drzwi. Otworzyłem je i stanąłem blady ze zdziwienia. Przede mną stała Rita z tobołkiem na plecach. Miała łzy w oczach. - Co się stało? – Spytałem. - Mamę i tatę wywieźli. Przyszli nocą i pognali ich do auta, a mnie się udało cudem uniknąć aresztowania. Nie wiedziałam, co począć, ale pomyślałam sobie, że tylko ty Wiktorze możesz mi pomóc. - Pewnie, że ci pomogę, choć ciężko mamy w domu. - Ja wiem, gdzie tato ukrył przed wyjazdem naszym wszystkie kosztowności w ogrodzie, więc możemy z nich korzystać, tylko trzeba to prędko zabrać. - Ale z tego, co wiem, teraz w waszym domu stacjonują żołnierze Wehrmachtu, więc nie będzie to łatwe. - Musimy coś zrobić Wiktorze, by ratować mamę i tatę, lecz jak tego dokonać, nie wiem. Nocą poszedłem pod wskazane miejsce przez Ritę i przedostałem się przez ogrodzenie, mijając wartownika, który tej głębokiej nocy nie myślał o niczym innym, tylko aby już się położyć spać. Rzeczywiście pod wskazanym miejscem, nie kopiąc nawet głęboko, wydobyłem prawdziwy na tamte czasy skarb. Dopiero nad ranem wróciłem do domu i zastałem w nim Ritę śpiącą ze zmęczenia na starym fotelu. Chciałem ją przykryć, ale natychmiast się zbudziła. - Już wróciłeś? – Spytała. - Tak i mam wszystko, dzięki Bogu, ale co teraz? - Musimy się dowiedzieć, gdzie przewieźli rodziców i może część tych kosztowności pomoże odzyskać im wolność – powiedziała. - Dobrze, ale jak to zrobić? Muszę jutro pomyśleć, a tymczasem śpij już, bo jesteś strasznie zmęczona. Przytuliła się do mnie i powiedziała. - Dobrze, że cię mam, bo inaczej, co ja bym teraz robiła. - Dobrze, że jesteś ze mną, a teraz śpij, a ja jutro coś wymyślę. Nazajutrz poszedłem do...