Na naszej podlaskiej ziemi, nie tylko żubrom grozi wymarcie. W takiej samej, a nawet gorszej sytuacji wydaje się być nasza podlaska mowa, którą można jeszcze czasem usłyszeć na Białostocczyźnie czy Sokólszczyźnie. Usłyszeć można coraz rzadziej, bo czas leci, starsi ludzie umierają, a młodzi... „a bo to wiocha, a bo to wstyd”.

Jak to więc jest, że kiedy Ślązacy i Kaszubi są dumni ze swojej mowy i o nią dbają, my się swojej wstydzimy? Czy dręczą nas kompleksy, że to co nasze to gorsze, a cudze jest zawsze lepsze?

„A bo to co innego” – powiedziałby ktoś. Wcale nie, bo nie tak dawno językowi kaszubskiemu również groziło wymarcie. A jednak w 2005 roku został uznany jako język regionalny i zagościł w szkołach, urzędach i literaturze. A ja mówię, że nasza mowa wcale nie gorsza.

„A no bo pani w szkole powiedziała, że to niepoprawnie, że tak się nie mówi” – racja. Duży wpływ ma szkoła, gdzie uczymy się poprawnego, literackiego języka polskiego, a użyty regionalizm liczy się jako błąd. Sam pamiętam jak byłem mały i się zastanawiałem „dlaczego dziadek tak dziwnie mówi, przecież to jest niepoprawnie”. Owszem, ważne jest żeby umieć się posługiwać poprawną polszczyzną. Ale nie trzeba przez to zaniedbywać języka naszej małej ojczyzny. Nie musimy stawać się jedną masą mówiącą identycznie, czy to ktoś pochodzi z Poznania, Białegostoku czy Katowic. Czasem różnorodność jest plusem. W Polsce zawsze, niezależnie od epoki, słychać było różne języki, gwary, dialekty.

Gdy jedziemy w góry, miło nam posłuchać gwar góralskich. Wielu to pewnie zdziwi, ale turystom odwiedzającym Podlasie jest równie miło słuchać naszej mowy. Dziwne to, że obcy zachwycają się tym, czego my się wstydzimy.

Niestety, choćby nie wiadomo jak się zachwycali, to czy nasza mowa przetrwa, zależy tylko od nas. Co możemy zrobić, żeby ją ocalić? Razmaulać pa prostu. Pa prostu rozmaulać.

Bo Padlasjaki nie husi i swaju mowu majuć.